تار جهان گستر*، وب، در ابتدا بسیار متفاوت از امروز بود. فناوری های نرم افزاری و سخت افزاری به سرعت پیش رفت می کردند. با این وجود تا همین ده سال پیش یک چیز بدون تغییر باقی مانده بود. صفحات وب، صفحاتی بودند که محتوای تولید شده توسط صاحبانشان را برای مخاطبان به نمایش می گذاشتند. این صفحات معمولا نویسندگان محدود و خوانندگان زیادی داشتند. صاحبان وب سایت ها تولید کنندگان محتوا بودند و مخاطبان مصرف کننده. سال 2003 کنفرانسی به میزبانی O’Reilly Media برگزار شد که موضوعات جدیدی را به طور جدی در رابطه با وب مطرح کرد. از این موضوعات تحت نام "وب 2" یاد شد. "وب 2" بیش از آنکه یک پیشرفت تکنولوژیک باشد، یک مفهوم بود. مفهومی که درک برنامه نویسان و طراحان را از تعامل کاربران با وب سایت هدف می گرفت.
وب 2 فضایی است که در آن صاحبان وب سایتها تولید کنندگان انحصاری محتوا نیستند. آنها در واقع ارائه کننده سرویس محسوب می شوند. به زبان ساده یک وب سایت در وب 2 فضایی است که در آن امکان تعامل کاربران با هم به وجود می آید. این کاربرانند که محتوا را تولید می کنند و همزمان از محتوای تولید شده توسط سایرین نیز استفاده می کنند.
یکی از مهمترین اصول در وب 2 اعتماد به کاربران است. واضح است که امکان دادن به کاربران برای تولید محتوا از همین اعتماد ناشی می شود. مسئولیت درستی محتوای ارسالی توسط کاربر، با خودش است. این کاربر است که نقش اصلی را در رشد سرویس ایفا می کند. ملاک مهم گستردگی وب سایت، تعداد کاربران فعال آن است، نه تعداد دفعات بازدید یک صفحه. چنین سیستم هایی با استفاده بیشتر، بهتر می شوند و رشد می کند. همکاری و تعامل بین کاربران، پایه وب 2 است. هر وبسایت با توجه به نوع فعالیت خود به گونه ای امکان این تعامل را بوجود می آورد و آن را مدیریت می کند. ناگفته پیداست که در این سیستم "حق تالیف" و "مالکیت معنوی" محدود زیر ساخت ارائه سرویس و خود وبسایت است. چنین مفاهیمی را نمی توان برای محتوای تولید شده در آنها بکار برد. جمله معروفی می گوید "در وب 2 بعضی از حقوق محفوظ هستند، نه کلیه حقوق!"
تا اینجا بیشتر آنچه گفتم، مفاهیم انتزاعی بود. برای اینکه این مفاهیم قابل لمس تر باشند، تعدادی از سایتها و سرویسهای وب معمول (وب 1) و معادل امروزی آنها در وب 2 را آورده ام:
وب 1 | وب 2 |
Ofoto | Flickr |
Mp3.com | Napster |
Britannica Online | Wikipedia |
وب سایتهای شخصی | وبلاگها |
سیستم مدیریت محتوا (CMS) | ویکی |
Akamai | BitTorrent |
همانطور که گفتم، لیست بالا تعدادی از سرویسها هستند که به نوعی در گذشته وجود داشتند و امروزه با پیشرفت فناوری و در کنار آن بکارگیری مفاهیم وب 2، به شکل دیگری ظاهر شده اند. در کنار این دسته، گروه دیگری از وبسایتها قرار می گیرند که اصولن با پیدایش وب 2 پدید آمدند. مهمترین و مشهورترین آنها شبکه های اجتماعی هستند. کمتر کسی است که فیس بوک را نشناسد. توییتر هم گرچه عده ای معتقدند در دسته شبکه های اجتماعی قرار نمی گیرد، اما بهر حال نمونه ای از وب 2 است که تاثیر شگرفی در جهان امروز داشته است. کافی است نگاهی به دنیای اطراف خود بیندازیم تا وب 2 و تاثیرات آن بر دنیای امروز را ببینیم. به باور من آنچه امروز می بینیم، تحقق تعریفی بود که مخترع وب سالها پیش ارائه داده بود.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
*World Wide Web
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر